Zerbinetta'nın Kurtuluşu - Oyunun Konusu

Venedik Dükası’nın sağ kolu olan, varlıklı Pantalone iki kuzeni Truffaldino ve Scaramuccio’dan ve tahripkar bir sinekten oluşan halk temsilcilerine, Venedik’e karşı yaklaşan bir saldırı konusundaki söylentileri bildirilmektedir. Acil olarak çağrılan elçi Cimaldolce, evraklarını karıştırır ve Pantalone’ye biriktirdiği aşk mektuplarını verir. Ceza olarak Lido'ya sürgüne gönderilir. Sicilya elçileri Don Pimpiglione ve Don Calzone, söylentileri doğrular ve kralları adına Venedik’e yardım vaadinde bulunurlar. Düşmanın kim olduğu bilinmemektedir. Çünkü sinek, kraliyet yazışmasının ilgili satırını pisletmiştir. Pantalone, saldıracak tarafın, ancak ezeli düşmanları "Avusturyak"lar olduğuna inanır.

Pantalone’yi evinde de huzursuzluklar beklemektedir. Vasisi olduğu Zerbinetta, yeğeni Tiburzio’yla evlenmeyi inatla reddetmektedir. Zerbinetta’nın kız arkadaşı Colombina onu avutmaya ve eğlendirmeye çalışır. Zerbinetta, sosyal konumu kendisininkine eşdeğer olmayan fakir Brighella’ya gizlice sevdalanmıştır. Dadısı Duenna’yla yaptığı bir gezinti sırasında, kadınların kahramanı Bambagiante’yle karşılaşır ve onun çapkın bakışlarından etkilenir. Colombina, Bambagiante’nin yazdığı bir notu gizlice Zerbinetta’ya verir. Zerbinetta’yı içtenlikle seven Brighella bu olaya tanık olur. Zerbinetta’nın kendisi yerine Bambagiante’yi tercih etmesi karşısında tarifsiz bir hayal kırıklığı yaşar. Bambagiante, Zerbinetta’nın kalbini çalmak için çapkınlığın bütün hünerlerini kullanır. Bunda tam başarılı olmak üzereyken, Capitano Tartaglia ortaya çıkar ve onu kaçırır. Bunun üzerine Bambagiante, bir katil olan Giangurgolo ile buluşur. Ona para dolu bir kese verir ve Tartaglia ile Tiburzio’yu ortadan kaldırmasını ister. Tartaglia bu konuşmanın bir kısmına kulak misafiri olur ve Tiburzio’yu uyarmak ister. İkinci kurbanın adını ise maalesef duymamıştır.

Pantalone, Zerbinetta’nın eve yalnız döndüğünü duymuştur ve öfke içinde Duenna’nın nerelerde kaldığını sorar. Sıkışan Zerbinetta dadısının boğulduğunu söyler. Ancak o anda Duenna ansızın ortaya çıkar. Yeniden öfke nöbetleri geçiren Pantalone’nin karşısına Colombina çıkar ve yakışıksız bir şey olmadığını söyler. Pantalone rahatlar ve Zerbinetta’yı yine Tiburzio’yla evlenmeye zorlar. Onu yatıştırmak isteyen Colombina ikisi için bir randevu ayarlayacağını belirtir. Bu arada Giangurgolo, Capitano Tartaglia’nın evi etrafında dolaşırken, onun hizmetkarı Scapino’yla karşılaşır. Çok geçmeden bunların iki eski arkadaş oldukları anlaşılacaktır. Giangurgolo arkadaşını işsiz bırakmamak için Tartaglia’yı öldürmekten vazgeçer. Tartaglia’nın parasız olduğunu duyunca, ona yalnızca hayatını değil, Bambagiante’den aldığı para dolu keseyi de bağışlar. Ancak Giangurgolo, rakibi Tiburzio’yu ortadan kaldırmayı teklif edince, Brighella yeniden umutlanır. Pantalone ve Tiburzio, Zerbinetta’yla Colombina’nın önerdiği buluşma hakkında konuşurlarken – Colombina’nın entrikaları sonucu - maske takmış Giangurgolo ve Brighella tarafından saldırıya uğrar ve suya düşerler.

Ertesi gün Tiburzio kararlaştırıldığı gibi Zerbinetta’yı beklemektedir. Ancak onun yerine kendisini Zerbinetta’nın kocası olarak tanıtan soylu bir bey çıkar karşısına ve kendisini düelloya davet eder. Sanki bir rastlantı sonucu gibi, maskelerini kuşanmış Brighella ve eski elçi Cimadolce gelirler ve düello şahitliğini üstlenirler. Ansızın dört bir yandan yükselen çığlıklar Avusturyaklar’ın beklenen saldırıyı başlattıklarını bildirir. Ancak sonuçta Venedikliler, kolayca kapıldıkları korkulardan kurtulacaklardır. Ayrıca hala saldırı pozisyonunda bekleyen düellocu tarafların çatışması da, - Commedia dell’arte anlamında - hak eden tarafın mutluluğuyla sonuçlanır.